Dünyanın yağmur ormanları, Endonezya ve Malezya’da bulunan Borneo yağmur ormanlarından Amazon Havzası’na kadar, bitkideki ekolojik açıdan en gerekli (hayranlık uyandıran) ortamlardan bazılarıdır.
Sayfa içeriği
Tropikal Yağmur Ormanı Nedir?
Tropikal yağmur ormanı, sıcak hava ve yüksek yağışlara sahip ağaçlık bir bölgedir. Tropikal yağmur ormanı biyomları türlü boyutlarda olsa da, dünyanın en büyük yağmur ormanı, iki milyon mil kareye (veya 550 milyon hektar) uzanan Amazon’dur. Tropikal yağmur ormanları, Hawaii, Brezilya, Orta Amerika, Güney Amerika, Orta Afrika ve Güneydoğu Asya dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanında yer almaktadır. Bu yağmur ormanları hemen hemen tüm Ekvator’da, Yengeç dönencesi ve Oğlak dönencesi boyunca uzanır. Ekvator, tropikal bitkilerin ve hayvanların gelişmesi için gerekli sıcaklığı (64 dereceden fazla) ve ortalama yağış miktarını (yılda en az 167 Cm) sağlamaktadır.
Tropikal Yağmur Ormanlarının Özellikleri Nelerdir?
Yağmur ormanlarınım, yağmur ormanı olarak sınıflandırılabilmesi için aşağıdaki özelliklere sahip olması gerekmektedir:
Yıl boyunca sıcak hava: Tropikal yağmur ormanları, sıcak havayı seven bitki ve hayvan türlerini korumak için çok özel bir iklim gerektirir. Ortalama sıcaklık, kış aylarında bile, dünyanın dört bir yanındaki yağmur ormanlarının çoğunda 64 derecenin altına düşmez.
Yüksek yağış: Tropikal yağmur ormanları Dünyanın geri kalan kısmına göre önemli miktarda yağış alan bir bölgedir. Bir bölgeyi tropikal yağmur ormanı olarak adlandırmak bu bölgenin yıllık olarak en az 167 cm yağmur almasını gerektirir (kurak mevsim olmadan). Çoğu yağmur ormanı bu sayıyı aşıyor ve yılda 175 ila 990 cm yağış alıyor. Avustralya’nın Queensland Eyaletindeki Deintree Ulusal Parkı gibi kısa bir kurak mevsimden geçen bazı yoğun ormanlık alanlar, gerçek yağmur ormanları yerine “mevsimsel yağmur ormanları” olarak sınıflandırılır.
Tropikal Yağmur Ormanlarının 3 Faydası
Tropikal yağmur ormanları, Dünya ekosisteminin önemli bir parçasıdır:
Biyoçeşitlilik: Yağmur ormanları birçok farklı bitki ve hayvan türünü içerisinde barındırır – bilinen tüm türlerin yaklaşık yarısı yağmur ormanlarında, Orangutanlardan Ananasgillere ve Amfibilere kadar çeşitli varlıklar yaşar. Arıca, bir yağmur ormanı, çeşitli biyokütlesini desteklemek için dört farklı ortam sağlar: Fidancılık çöp (genellikle besin açısından zengin yaprak çöpüyle kaplı kalın destek kökleri ile karakterize edilir), çalılar (yüksek dalların altındaki tüm alan dahil), gölgelik (kuşların yiyecek ve orkideler gibi epifitlerin ağaçlara bağlı olarak büyüdüğü yer) ve ortaya çıkan tabaka (sadece en uzun ağaçların gölgelik üzerinden güneş ışığına ulaştığı yer). Biyoçeşitlilik ve dünyayı nasıl etkilediği hakkında daha fazla bilgi edinin.
Tıp Alanında Faydaları: Tropikal yağmur ormanları yüz binlerce bitki türü içerir – bunlardan sadece yüzde biri tıbbi amaçlar için incelenmiştir. Bilim adamları, zamanla yağmur ormanlarında bulunan bileşikleri kanser, migren, sıtma, ateş ve kas bozukluklarını tedavi etmek için ilaç geliştirme amacıyla kullandılar.
Su kaynakları: Yağmur ormanları, Dünya’nın su döngüsünün (yağış ve terleme yoluyla) ve su kaynağının (Tatlı su depolayarak) önemli bir parçasıdır. Sadece Amazon Havzası, Dünya yüzeyinin sadece yüzde dördünü kaplamasına rağmen, gezegenin tatlı suyunun yaklaşık beşte birini içerir.
Tropikal Yağmur Ormanlarına Yönelik En Büyük Tehditler Nelerdir?
Yağmur ormanları, Dünyamız ekolojisinin önemli bir bileşeni olsa da, insan faaliyetleri nedeniyle küçülmektedir. İşte yağmur ormanlarının karşılaştığı tehditlerden bazıları:
Ağaç koleksiyonu: Tropikal yağmur ormanlarında bulunan ağaçlar değerli bir kaynaktır, ancak insanlar farklı amaçlar için bu ağaçları keserek yok etmektedirler. Tomruklama işlemlerinde döşeme ve inşaat için kereste kullanılır; Kağıt sanayisi için katledilen ağaçlar kağıt hamuruna dönüştürülür; Enerji santralleri enerji üretmek için ağaçları yakar. Bu faaliyetler, yağmur ormanlarının geniş kısımlarını ağaçsız bırakmakta ve bitkiler ve hayvanlar için doğal habitatları yok etmektedir.
Ormansızlaşma: Ormansızlaşma (veya ormanların yok edilmesi), henüz canlı ağaçların koruluklarının yok edildiği ve arazinin orman dışı kullanıma dönüştürüldüğü bir süreçtir – örneğin, araziyi başka hayvanlar veya tarım arazisine dönüştürmek için kullanılması gibi. İnsan faaliyetleri, özellikle Hayvancılık ve tarım uygulamaları, Dünya’nın neredeyse tüm kıtalarının ormansızlaşmasına yol açmaktadır. Ormansızlaşma, Brezilya Amazon yağmur ormanları ve birçok Güneydoğu Asya yağmur ormanı gibi tropikal yağmur ormanlarında, yıkıcı bir şekilde ilerlemekte ve bu duruma dur diyen birileri maalesef ki yoktur.
İklim değişikliği: Küresel ısınma gezegeni ısıtmaya devam ettikçe, yağmur ormanlarındaki sıcaklıklar artıyor ve yağışların azalmasına neden oluyor. Daha az yağmur, daha az sağlıklı yağmur ormanları anlamına gelir – kuraklık sırasında, bitki meyvelerinin üretimi sürdürülemez hale gelir ve hayvanlar artık bu besin kaynaklarına güvenemez. Gezegende küresel ısınma eğilimi devam ederse, yağmur ormanları ciddi bir orman yangını tehdidine maruz kalacak kadar kuru olacaktır. İklim değişikliğinin etkileri hakkında daha fazla bilgi edinin.
Tropikal ve Ilıman Yağmur Ormanları Arasındaki Fark Nedir?
İki çeşit yağmur ormanı vardır: Tropikal ve ılıman. Tropikal ve ılıman yağmur ormanları arasındaki temel fark konum (Bölge – Yer) olmasıdır ve dolayısıyla sıcaklıktır. Tropikal yağmur ormanları, 23.5 derece Kuzey enlem genişliği ile 23.5 derece Güney enlem genişliği arasında yer alır, bu da oradaki bitki türlerinin sıcak iklim gerektirdiği ve sıcak hava bitki türlerini desteklediği anlamına gelir. Ilıman yağmur ormanları, Ekvatordan çok daha uzaktır, 40 ila 60 derece Kuzey ve Güney enlemleri arasında yer alır, bu da sıcaklıklarının yıl boyunca ılımlı kaldığı, ancak aynı bitkileri sıcak havalarda tutacak kadar sıcak olmadığı anlamına gelir.
Sizi, TRT tarafından yayınlanmış her biri yarım saatlik ve 15 bölümlük hatta 14 bölümlük (8. Bölüm eklenmemiş ya da silinmiş) orman gezegeni isimli belgesel ile başbaşa bırakıyorum, iyi seyirler.
Merhaba, yeni şeyler keşfetmeye ne dersiniz? Bunun için sizi, poyska.com‘un Anasayfasına ya da bu yazımızın bulunduğu Bilim & Teknoloji kategorisine bekleriz.
