Bir ülkenin gelirinin hesaplanması, ülkenin ekonomik aktivitesinin belirlenmesinde son derece yararlıdır. Bir ülkenin milli gelirini hesaplamanın birçok yolu vardır, ancak hangi yöntemi seçerseniz seçin, her biri bir ülkenin ürünlerinin toplam piyasa değerini belirli bir süre içinde belirlemeye çalışır. En yaygın kullanılan yöntemlerden biri gayri safi milli gelir veya kısaca GSMG’dir.
Sayfa içeriği
Gayri Safi Milli Gelir Nedir?
Gayri safi milli gelir, bir ülkeye giren veya ülke içinde kalan tüm para, mal, hizmet ve yatırımların bir ölçüsüdür. Gayri safi milli gelir, bir ülkedeki tüm yaşayanlar (hem vatandaşlar hem de yabancılar) tarafından coğrafi sınırları içinde üretilen ürünlerdeki gelirlerin (çıkar veya ulusal çıkar olarak da adlandırılır) değerinin yanı sıra yurt dışından elde edilen net gelir (ücretler, maaş ve mülk geliri) değeridir.
Bu mal ve hizmetleri sayarken, iki defa sayılmasını önlemek için “nihai” malların dikkate alınması gerekir. Şu şekilde bir örnek verebiliriz; bir çiftlikteki kavunun fiyatı 1 ₺ iken bakkalda 5 ₺ olabilir. Bu örnekte, kavunun “nihai” değeri 5 Liradır, bu nedenle malların toplam değeri ülke gelirinde 5 ₺ olarak hesaplanır veya sayılır.
Gayri Safi Milli Gelir Nasıl Hesaplanır?
Bir ülkenin Gayri safi milli gelirini hesaplamak için şu şekilde hareket edilebilir:
- Tüketim (C): Tüketim (veya kişisel tüketim harcamaları), ülke içindeki hane bireyleri tarafından satın alınan ve tüketilen tüm mal ve hizmetlerin maliyetidir.
- Yatırım (I): Bu, ülke içerisindeki vatandaşların işletmekte olduğu işletmeler tarafından yapılan tüm iç sermaye harcaması olarak kabul edilir.
- Devlet harcamaları (G): Hükümet tarafından yapılan tüm tüketim ve yatırımlardır. Devlet harcamaları, herhangi bir transfer ödemesini (vatandaşlara ödenen sosyal güvenlik gibi) içermez, çünkü bunlar aslında devlet harcamaları değil, para transferidir.
- Net ihracat (X): Bu, ülkenin ihracatı ekside ithalatı ise artıdadır. Ülkedeki Gayri safi milli geliri artırması için bir ülkenin ithal ettiğinden daha fazlasını ihraç etmesi gerekiyor.
- Net yurtdışı gelir faktörü: (NYGF) Bu, bir ülkenin vatandaşlarının yurt dışında kazandıkları gelir artı olarak görülürken, yabancı sakinlerin ülkede kazandıkları geliri yurt dışına gönderdiklerinde eksi gelir olarak görülür.
Gayri Safi Milli Gelir Formülü (GSMG) Nedir?
GSMG hesaplama formülü genellikle şu şekilde temsil edilir: GSMG = C + I + G + X + NYGF
Neden Bir Ülkenin Gayri Safi Milli Geliri Hesaplanmalı?
Hükümetler, etkili vergi ve bütçe politikalarını yürütmek için kendi ekonomileri hakkında iyi bilgilendirilmelidir. Ekonomistler, ülkelerin gelirlerini takip ederek ve analiz ederek, ekonomik büyüme yaratmada etkili olacak bir maliye politikası önerebilir – hükümet teşvik paketleri, kamu binaları projeleri ve vergi artışları veya indirimleri gibi maliye politikaları.
GSMG verilerine bakmanın iki spesifik yolu, ülkenin GSMG’i ve kişi başına düşen MG’dir.
Ülke Başına GSMG Nedir?
Bir ülke için GSMG’in hesaplanması, ülkenin gelirini iki şekilde değerlendirmenin güvenilir yollarını sağlayabilir:
- Tüm gelir aynı anda: GSMG, Gayri safi yurtiçi hasıla hesaplamalarından farklıdır, çünkü genellikle bir ülkenin toplam gelirinin önemli bir bölümünü oluşturan yurtdışından elde edilen net geliri etkiler. Bu nedenle, yurt dışından çok fazla gelir elde eden ülkeler için ülkenin gelirinin daha doğru bir göstergesini verir.
- Yıldan yıla gelir: Bir ülke için GSMG’in hesaplanması ve birkaç yıl içinde büyüme veya durgunluğun analizi, ekonominin asgari üretim standartlarını koruma yeteneğini, başka bir deyişle, bir ülkenin istikrarlı bir ulusal mal ve hizmet üretimini ne kadar iyi tutabildiğini ölçer.
Ekonomik verileri toplayan tanınmış bir finans kurumu olan Dünya Bankası, dünya ülkeleri için ülkenin GSMG verilerini toplar ve tüm verileri kolay karşılaştırma için ülke para birimine dönüştürür. Dünya Bankası, cari döviz kurunu kullanarak bu dönüşümü yapmak yerine, malları ve hizmetleri her ülkedeki aynı malları karşılaştırarak ve ülkelerdeki bu malın neye mal olacağını belirlemek için kullanan “satın alma gücü paritesini” kullanır. Bu, McDonald’s hamburgerleri gibi ürünler için kolaydır, ancak ülkede üretilmeyen veya satılmayan ürünler için sorun oluşturabilir.
Bununla birlikte, bir ülke için GSMG’in hesaplanması, farklı ülkelerin ekonomilerini karşılaştırmanın etkili bir yolu değildir. Bunun nedeni, her ülkedeki GSMG’in her ülkenin nüfus sayısını dikkate almamasıdır, bu nedenle çok farklı nüfusa sahip ülkelere bakıldığında rakamlar yanıltıcı olabilir. Farklı ülkelerin ekonomilerini karşılaştırmak için kişi başına GSMG’i kullanmak çok daha etkilidir.
Kişi Başına GSMG Nedir?
Kişi başına düşen GSMG, bir ülkenin nüfusuna bölünmüş gelirlerine bakmanın bir yoludur ve bir ülkedeki kişi başına geliri karşılaştırmanın en açık yoludur. Kişi başına düşen GSMG, bir ülkenin ortalama bir vatandaşın yaşam standardının güçlü bir göstergesidir ve kişi başına düşen GSMG’in daha yüksek seviyeleri aşağıdaki gibi şeylerle ilişkilidir:
- Yüksek okuryazarlık oranları
- Düşük bebek ölüm oranı
- Güvenli suya daha iyi erişim
Dünya Bankası ayrıca bu verileri toplar, mevcut döviz kuru üzerinden ABD dolarına dönüştürür ve daha sonra tüm döviz kuru dalgalanmalarını dengelemek için üç yıl boyunca ortalama döviz kurlarını kullanan Atlas yöntemini uygular.
GSMG Diğer Ulusal Gelir Hesaplamalarıyla Nasıl Karşılaştırılır?
Gayri safi milli gelirin yanı sıra, GSYİH, NMG ve GSMH dahil olmak üzere milli geliri hesaplamanın başka yolları da vardır.
Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH): GSYİH, GSMG’e dahil edilen gelirlerin hesaplanmasıdır. Aslında, GSMG yabancı faktörden GSYİH + net gelir olarak temsil edilebilir. Bir ülkenin GSYİH’sını ve GSMG’ini karşılaştırarak, bir ülkenin ne kadar yabancı yardım veya yabancı işgücünün aldığını belirleyebiliriz. Çoğu ülkede, GSYİH ve GSMG arasında çok az fark var – örneğin, 2016’da Amerika Birleşik Devletleri’nin GSYİH’sınden yalnızca yaklaşık yüzde 1,5 daha yüksek bir GSMH’sı vardı. Ancak diğer durumlarda büyük bir fark vardır – eğer bir ülkenin GSMG’i GSYİH’sından önemli ölçüde daha yüksekse, bu da çok fazla yabancı yardım alacağı anlamına gelirken, GSYİH’sı GSMG’den çok daha büyükse, bu, vatandaş olmayanların kazanç sağlaması anlamına gelir. ülke üretiminin büyük bir kısmını artırıyor.
Gayri safi milli hasıla (GSMH): GSMH, GSMG’e çok benzer. Bununla birlikte, ikisi arasında birkaç küçük fark vardır (örneğin, GSMH, yurt dışından alınan sübvansiyonları içermez) ve bu farklılıklar Dünya Bankası’nın gelirleri hesaplamak için GSMG’yı GSMH’ye tercih etmesine neden olmuştur.
Net milli gelir (NMG): NMG, GSMG eksi amortisman (evler, binalar ve arabalar gibi şeyler) değerlerdir. Ulusal muhasebe yöntemlerinin en doğru olanıdır ve bir ülkenin toplam gelirinin ve ekonomik büyüme oranının en doğru tahminini sağlayabilir ve aynı zamanda bir ekonominin asgari üretim standartlarını koruma yeteneğinin en iyi göstergesidir.
🕵️♂️ Poyska.com’un İş-Ekonomi kategorisinde daha çok şey bulabilirsiniz ya da daha farklı bir şeyler görmek istiyorsanız sizi, Anasayfamızı ziyaret etmeye bekleriz.
